De zesde internationale ecosocialistische bijeenkomst (VI Encuentro Ecosocialista), met vertegenwoordigers van meer dan 50 organisaties uit 15 landen, was op 10 en11 mei in Buenos Aires, Argentinië. Er waren panels met uiteenlopende discussies over ecofeminisme, militarisme, milieuracisme, voedselsoevereiniteit, grondstoffenwinning en de energietransitie.

De ontmoeting – de eerste in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied – stelde perspectieven en strijd vanuit het Mondiale Zuiden centraal en versterkte het belang van internationalisme in de confrontatie met het mondiale kapitalisme en de daarmee samenhangende klimaatcrisis.

Centraal in de ecosocialistische discussie stond hoe historisch en aanhoudend kolonialisme mensen in het Zuiden marginaliseert in de kapitalistische grondstoffenwinning en hoe dat milieuracisme ervoor zorgt dat zij onevenredig zwaar worden getroffen door de daaruit voortvloeiende onteigening en aantasting van het milieu.

Panelleden analyseerden het verband tussen toenemend militarisme en het verslechterende klimaat. Terwijl de wereldwijde uitgaven voor sociale behoeften decennialang zijn gedaald, zijn de uitgaven voor het leger explosief gestegen – met 26 procent tussen 2013 en 2022. De toenemende militarisering leidt tot minder fondsen voor de klimaatrespons, normaliseert militaire reacties op klimaatrampen en verergert de klimaatverandering door de aanzienlijke uitstoot die de militaire industrie produceert. Panelleden wezen op de klimaatrampen die vooral mensen in het Zuiden treffen, zoals de verwoestende overstromingen in Pakistan en meer recent in het zuiden van Brazilië.

De deelnemers hoorden hoe de toenemende militarisering gepaard gaat met de criminalisering van landverdedigers, wat leidt tot brute reacties tegen mensen die zich verzetten tegen machtige kapitalistische belangen. Activisten van sociale bewegingen die strijden tegen grondstoffenwinning in Argentinië, Colombia en Brazilië spraken over de militarisering van hun gebieden als een verdieping van de bescherming van – vaak buitenlandse – kapitalistische mijn- en waterbouwbelangen.

Panelleden deelden hun ervaringen uit de frontlinie van de strijd tegen transnationale mijn-en waterbouw. Een voorbeeld hiervan is de Fuera Mekorot (Weg met Mekorot) beweging, een strijd om het Israëlische waterbedrijf Mekorot te stoppen met het koloniseren van waterbronnen in Argentinië. De campagne maakt deel uit van de wereldwijde Boycot-, Desinvesterings- en Sanctiecampagne tegen de apartheidsachtige controle van Israël over het water in de bezette Palestijnse gebieden.

De analyse van voorbeelden van frontlinieverzet benadrukte de noodzaak om bestaande territoriale ecosocialistische strijd te verenigen in internationalistische bewegingen die in staat zijn de confrontatie met het mondiale kapitalisme aan te gaan.

Panelleden waarschuwden voor zogenaamde klimaat'oplossingen' door een nieuw soort 'groen kapitalisme' dat zijn activiteiten wil 'greenwashen' en wil profiteren van de klimaatcrisis. De recente COP-klimaatconferenties werden aangehaald als een manier om een nieuwe vorm van ‘groen kapitalisme’ te versterken, waarbij een illusie op verandering wordt voorgehouden terwijl de status quo van een door kapitalisten veroorzaakte klimaatramp in stand wordt gehouden.

De discussies benadrukten de hypocrisie van het Noorden. Zelf de grootste verantwoordelijke voor de klimaatcrisis, eist het van het Zuiden vaak technocratische oplossingen toe te passen, zonder daarvoor geld beschikbaar te stellen, terwijl het zelf doorgaat met het plunderen van gebieden in naam van de 'overgang naar hernieuwbare energiebronnen'.

De behoefte aan een radicaal antikapitalistisch alternatief, voortkomend uit de concrete ecosocialistische strijd in het Zuiden, werd versterkt. Veel aanwezigen benadrukten hoe zelfs goedbedoelde oplossingen uit het Noorden perspectieven uit het Zuiden buitenspel dreigen te zetten en bestaande ketens van onderdrukking in stand houden.

Strijdbare agro-ecologen uit verschillende bewegingen in Latijns-Amerika analyseerden hoe kapitalistische landen in het Noorden hun eigen voedselsoevereiniteit proberen veilig te stellen door controle over buitenlandse gebieden, waardoor perifere landen afhankelijk worden van voedselimporten. Bovendien wordt de vernietiging van voedselsoevereiniteit gebruikt als instrument van oorlog en onderdrukking, zoals het verbranden van gewassen door Israël en het opzettelijke uithongeringsregime in bezette Palestijnse gebieden. Activisten benadrukten dat het terugwinnen van voedselsoevereiniteit in uitgebuite gebieden de sleutel is tot het bevorderen van de strijd voor vrijheid, en stelden agro-ecologie voor als een echt alternatief voor de kapitalistische manier van voedselproductie.

De conferentie werd afgesloten met een discussie over de volgende stappen voor de opbouw van de internationale ecosocialistische beweging. Er werd benadrukt dat concrete strijd in het Mondiale Zuiden richting moet geven aan de mondiale internationalistische antikapitalistische strijd en vaak over het hoofd wordt gezien in sommige Eurocentrische ecosocialistische discussies.

Tot slot werd solidariteit betoond met de bevolking van Rio Grande do Sul in het zuiden van Brazilië, die te maken heeft met rampzalige overstromingen als gevolg van het klimaat en met de Palestijnen die geconfronteerd worden met de genocidale aanvallen van Israël.

Uit solidariteit met de algemene staking in Argentinië op 9 mei brachten de organisatoren van de conferentie drie discussiedagen terug tot twee dagen.

[Geselecteerde sessies van de conferentie zijn beschikbaar in het Spaans op Youtube].

Dit artikel stond op Green Left. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.