Hoe de crisis zich verder ook ontwikkelt, het is duidelijk dat de gevolgen wereldwijd groot zijn. De dagen van het volledig ongecontroleerde neoliberalisme zijn geteld. Juist nu is het belangrijk om met alternatieven te komen die het systeem uitdagen, en met analyses die het structurele karakter van de crisis blootleggen. We zullen dit dossier steeds aanvullen. Heb je suggesties voor artikelen of links in het dossier, laat het ons dan weten via redactie@grenzeloos.org.
Willem Bos (SAP en Ander Europa) Links en de crisis: een ecosocialistisch, antikapitalistisch alternatief
Het Belgische webzine Uitpers heeft een special over de crisis: Hier (even naar beneden scrollen)
François Chesnais (ATTAC-Frankrijk) De limieten aan het kapitaal
In deze bijdrage wil ik het standpunt verdedigen dat de crisis die in augustus 2007 begon een omslagpunt is, dat de crisis het einde van een lange periode van een groei in de wereldeconomie betekent. Deze omslag is het begin van een crisisproces dat wat betreft het complexiteit vergelijkbaar is met de crisis van 1929 maar plaatsvindt in een heel andere context.
Michel Husson (econoom, lid van ATTAC Frankrijk) Reddingsplannen voor de winsten van de banken
Het is onjuist alleen het functioneren van de financiële markten te bekritiseren. De huidige problemen zijn onlosmakelijk verbonden met het hele kapitalistische systeem.
François Chesnais (ATTAC-Frankrijk) Een fatale combinatie
Deze crisis komt in een tijd van wereldwijde sociale problemen, zoals de klimaatverandering en de voedselcrisis in de Derde Wereld. De snelheid waarmee het klimaat verandert vind betekent dat de bevolking van de armste en meest kwetsbare landen bloot gesteld zal worden aan de gecombineerde impact van wereldwijde recessie, klimaatverandering en het landbouwbeleid dat hen is opgelegd.
Werner Rätz (SoZ - Duits socialistisch tijdschrift) Kapitalisme is niet te beheersen
Een kleine bank, zo zei iemand ooit, kan je failliet laten gaan. Maar een grote bank, waar het hele systeem van afhankelijk is, die kan je niet failliet laten gaan, dan stort alles in. En dus krijgen grote banken alles wat ze nodig hebben. Daar kunnen wij nog wat van leren: als mensen massaal opeisen wat ze nodig hebben, zou politiek heel andere koek zijn.
Charlie Post (Solidarity - Amerikaanse socialisten) Hun crisis, onze problemen
Betekent de kredietcrisis het eind van kapitalisme zoals wij het kennen? Om kort te zijn: nee. Kapitalisme wordt gekenmerkt door terugkerende korte en lange termijn crisissen van dalende winstmarges en economische stagnatie. Maar zoals Marx 150 jaar geleden al opmerkte beschikt kapitalisme ook over interne mechanismen die het in staat stelt om zich van deze crisissen te herstellen; mechanismen als het verlagen van lonen, de reorganisatie van werk, grootschalige bankroeten. Kapitalisme zal niet uit zichzelf instorten - het zal afschaft moeten worden.
Rainer Rilling (SoZ - Duits socialistisch tijdschrift) Nationalisatie: zodat alles bij het oude blijft
'Socialisme betekent dat banken zonder compensatie genationaliseerd worden', schreef iemand op een blog. Dat is romantisch maar er zit een kern van waarheid in. Dat links nu gelijk heeft gekregen dat het neoliberale ontwikkelingsmodel onhoudbaar is, is geen reden voor vreugde. Crises openen nieuwe mogelijkheden maar in de eerste plaats vergroten ze de ellende. De oplossingen voor deze crisis die nu vorm krijgen bevorderen niet het gemeenschappelijke welzijn maar verzwakken dit verder.
Willem Bos (SAP en Ander Europa) De SP en de crisis
Onder de naam "De lessen uit de kredietcrisis" heeft de SP een rapport uitgebracht over de crisis. In dat rapport worden lessen getrokken uit de kredietcrisis en wordt een groot aantal voorstellen gedaan. De nota bevat zeker nuttige elementen, maar is wel erg voorzichtig en beperkt in haar de ambities.
Willem Bos (SAP en Ander Europa) Europa en de crisis - Waarom het kapitalistische Europa onderdeel van het probleem is
Zelfs de meest rabiate voorstanders van de vrijemarktwerking hebben inmiddels begrepen dat die tot rampen leidt. Zelfs de meest fanatieke voorstanders van een terughoudende overheid pleiten nu voor overheidsingrijpen om erger te voorkomen. Voorstanders van het huidige Europa grijpen dit moment aan om een sterkere rol voor Europa te bepleiten. Ze zien daarbij over het hoofd dat dit Europa en haar politiek juist een van de factoren waren die deze crisis hebben veroorzaakt.
Verklaring van de ATTAC's van Europa over de financiële crisis en de democratische alternatieven
Attac Vlaanderen, Attac Oostenrijk, Attac Finland, Attac Frankrijk, Attac Duitsland, Attac Hongarije, Attac Italië, Attac Noorwegen, Attac Polen, Attac Spanje, Attac Zweden, Attac Zwitserland, Attac Nederland, Attac Marokko, Attac Togo publiceerden op 15 oktober 2008 een gezamenlijke verklaring. Dankzij Attac-Vlaanderen kunt u de integrale tekst in Nederlandse vertaling hier downloaden
Arthur Bruls (SAP/Grenzeloos) Het einde van een tijdperk
De kredietcrisis is een ingewikkeld economisch en politiek gebeuren maar duidelijk is dat het een keerpunt vormt in de ontwikkeling van de neoliberale economie op wereldschaal. En dat ze ingrijpende gevolgen zal hebben voor de positie van de machtigste staat op aarde, de Verenigde Staten.
Mattias Lievens (SAP Vlaanderen) Een aangekondigde crisis
Mattias Lievens, lid van de Belgische zusterorganisatie van SAP, schreef dit artikel over de wortels van de huidige crisis.
Isaac Joshua (econoom en lid van de LCR in Frankrijk) Wegwijzer voor de financiële crisis
Isaac Joshua is lid van de wetenschappelijke raad van Attac, en militant van de LCR, de Franse zusterorganisatie van de SAP. In dit artikel, dat hij schreef voor het tijdschrift Savoir/agir, gaat hij dieper in op de oorzaken van de huidige financiële crisis.
Marxisten over de financiële crisis (PDF brochure)
De Belgische SAP stelde deze bundel teksten van uiteenlopende auteurs uit antikapitalistische links over de huidige financiële crisis samen.
Rodrigo Fernandez (UvA) De tegenstrijdigheden van de huidige financiële crisis
Rodrigo Fernandez, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, specialist financiële markten en ontwikkeling van de welvaartsstaat, lid Amsterdam Financial Center Research, over de wortels van de crisis.
Op het weblog van SP-gemeenteraadslid en SAP'er Leo de Kleijn vindt u een college - op film - van hoogleraar economie Richard Wolff, over economische democratie als antwoord op de crisis. Hier
Reactie toevoegen