Uit een studie blijkt dat de EU in 2024 21,9 miljard euro heeft uitgegeven aan Russische fossiele brandstoffen. De Europese hulp aan Oekraïne is gemiddeld minder dan 0,1 procent van het bbp per jaar. Veel minder dan wat ze hebben uitgegeven aan eerdere oorlogen.

Ondanks alle praatjes is de realiteit dat het geld van de Europese Unie nog steeds een belangrijke financier van Rusland is, nu de invasie van Oekraïne drie jaar oud is. Alles bij elkaar geeft de Europese Gemeenschap meer uit aan Russische olie en gas dan aan financiële hulp aan Oekraïne.

Volgens een studie van het Clean Air and Energy Research Centre (Crea) kocht de EU in 2024 voor 21,9 miljard euro aan fossiele brandstoffen van Rusland. Dat bedrag is een zesde hoger dan de 18,7 miljard euro die werd toegewezen aan het binnengevallen buurland, volgens cijfers van het Institute of World Economics in Kiel (IfW Kiel).

Het rapport concludeert dat de Russische export van fossiele brandstoffen naar de hele wereld vorig jaar in totaal 242 miljard euro bedroeg. Sinds het begin van de oorlog 'naderen ze nu het triljard'. Deze sector is goed voor bijna de helft van de belastinginkomsten van het land.

Crea rapporteert ook over hoe Rusland sancties omzeilt door gebruik te maken van een 'schaduwvloot' van oude, onderverzekerde tankers die goed zijn voor ongeveer een derde van de export van fossiele brandstoffen.

De co-auteur van dit rapport, Vaibhav Raghunandan, vertelde de Guardian dat 'het kopen van Russische fossiele brandstoffen heel duidelijk neerkomt op het sturen van financiële hulp naar het Kremlin en het toestaan van een invasie'. Voor hem is dit 'een praktijk die onmiddellijk moet stoppen om niet alleen de toekomst van Oekraïne, maar ook de energiezekerheid van Europa te garanderen.'

Christoph Trebesch, een econoom aan het IfW Kiel, die niet betrokken was bij deze analyse maar ook werd gecontacteerd door de Britse krant, analyseert de mythe dat rivieren van Europees geld zijn geïnvesteerd in hulp aan Oekraïne, door erop te wijzen dat donorlanden gemiddeld minder dan 0,1 procent van het bbp per jaar hebben uitgegeven aan dit soort uitgaven en eraan te herinneren dat 'veel landen guller zijn geweest in eerdere conflicten'. Hij geeft het voorbeeld van Duitsland, dat veel meer hulp mobiliseerde, en sneller' voor de oorlog in Irak in 1990/91 ‘dan voor Oekraïne in een vergelijkbare periode’.

De Crea-onderzoekers analyseerden ook de sancties. Zij concludeerden dat het voldoende zou zijn om verschillende makkelijk herkenbare mazen in de wet te dichten om de inkomsten van Rusland uit fossiele brandstoffen met 20 procent te verminderen. Een daarvan is de zogenaamde 'raffinage loophole', die het mogelijk maakt om Russische olie te kopen zolang die in een ander land is 'verwerkt'. Het beperken van gas uit de Turkstream-pijplijn zou ook de stroom Russische fossiele brandstoffen verminderen. Een andere kwestie betreft het feit dat de import van Russisch leidinggas is verminderd, maar LNG, vloeibaar aardgas, is toegestaan.

Een andere deskundige die door de Guardian is gehoord, Jan-Eric Fähnrich, van Rystad Energy, zegt dat vóór de oorlog het maximum van deze export 81,3 miljoen ton was in 2019. In 2022 was dat 119 miljoen ton. Daarmee 'nam Rusland vorig jaar de leiding over als de nummer twee exporteur van LNG naar Europa'.

Dit artikel stond op Esquerda. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.