Marx had jeuk

Dat concludeert althans de Britse dermatologe Sam Shuster na het bestuderen van Marx’ omvangrijke correspondentie. Vanaf 1864 klaagt hij in brieven aan zijn kameraad Friedrich Engels over ‘het jeuken en krabben tussen de ballen en het zitvlak’. Zelf hield hij het op bloedzweren. Schrale troost: dit was een ‘echte proletarische ziekte’, aldus Marx.
Maar Shuster meent in zijn beschrijvingen een ernstigere aandoening te herkennen. Deze ‘acne inversa’ leidt niet alleen tot hemeltergend gejeuk, zij kan ook iemands persoonlijkheid beïnvloeden. Inderdaad: de alsmaar chagrijniger wordende Marx heeft alle radicale zaken die hij schreef misschien wel helemaal niet zo bedoeld. Dat is nog eens effectieve wetenschap. Zonder zijn argumenten te hoeven ontkrachten, kan de denker Marx worden afgeserveerd. Zover zegt Shuster niet te willen gaan, maar de acne doet volgens haar wel het zelfvertrouwen afnemen: ‘Dit verklaart zijn zelfhaat en vervreemding, een reactie waarvan de vervreemding die Marx ontwikkelde in zijn schrijven getuigt.’

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop