Na de rellen

Het is tekenend dat de rellen begonnen toen twee tieners omkwamen toen ze op de vlucht waren voor de zoveelste treiterende identiteitscontrole door de politie. ‘Veel van de jongeren in die voorsteden zien er bijvoorbeeld geen nut in om te gaan studeren. Wat zij zien is dat hun oudere broer of neef, die wel een diploma heeft, bij een sollicitatiegesprek net zo goed geweigerd wordt, enkel op basis van zijn afkomst.’ Abdel Malek, jarenlang woonachtig in Parijs en tegenwoordig actief in Marokkaans links in Nederland, ziet de toekomst somber in. ‘Veel mensen in de voorsteden hadden een ambivalente houding ten opzichte van de rellen. Veel van hen keuren het geweld natuurlijk af. Het waren ook hun scholen en dergelijke die in brand werden gestoken. Het is geweld van arm tegen arm. Maar tegelijkertijd snappen ze waar de woede vandaan komt. Het geïnstitutionaliseerde racisme van de politie op straat en politici op televisie, dat is pas grootschalig, georganiseerd geweld’.

Sarkozy
Door zijn harde optreden en denigrerende uitspraken werd minister van Binnenlandse Zaken Sarkozy mikpunt van de woede van de rebellen. Tegelijkertijd werd hij een held voor Fransen die zich bedreigd voelen. Bedreigd door werkloosheid, bedreigd door dalende inkomsten, bedreigd door criminaliteit. Voor deze mensen is het een geruststelling om (moslim) immigranten als oorzaken van die problemen aan te wijzen. Sarkozy sluit aan bij racistische vooroordelen over immigranten als onaangepast en een bedreiging voor de westerse democratie. Hij spreekt de taal van het extreem-rechtse Front National. Niet verwonderlijk, want extreem-rechts kan op 20% van de stemmen rekenen.
Rechts spreekt over streng optreden tegen illegale immigranten en polygamie, over het uitzetten van criminele buitenlanders. Het zijn schijnoplossingen; slechts een zeer kleine minderheid van de arrestanten was illegaal of afkomstig uit polygame gezinnen.
‘Culturele verschillen speelden helemaal geen belangrijke rol in de rellen’, verteld Abdel. ‘Die wijken zijn gemengd. Naast blanke Fransen wonen er families afkomstig uit heel verschillende delen van Afrika en Arabië. Marokko, Tunesië, Turkije, noem maar op. Maar rechts accepteert die jongeren niet als Franse burgers, maar alleen als een aparte categorie van moslims. Ook zijn de meeste van die jongeren helemaal niet religieus. Tijdens de rellen vroeg de overheid aan imams om op te roepen tot rust en orde. Maar die imams werden net zo goed genegeerd als de oproepen van de regering. Dat fundamentalisten een organiserende rol speelden in de rellen is een fabel’.

Botsing
Wat in feite werd veroorzaakt door sociaal-economische problemen, wordt afgeschilderd als het product van een culturele botsing. ‘Ik denk dat Sarkozy eigenlijk jaloers is op Nederland’ merkt Abdel op. ‘Hier is het al veel meer dan in Frankrijk gebruikelijk om over immigranten te praten alsof ze allemaal moslim zijn en hun identiteit geheel bepaalt wordt door hun geloof. Een deel van de jongeren in die voorsteden voelt zich ongetwijfeld moslim, maar ook Frans burger. Rechts spreekt hen echter alleen maar aan op hun moslim identiteit. Daarmee versterkt zij alleen maar de rol van culturele verschillen. Je ziet het ook in de berichtgeving over de rellen. De media heeft het voortdurend over 'moslims' als ze die jongeren beschrijven’.
De oorzaken van de rellen zijn geen uniek Frans verschijnsel. De leefomstandigheden in de ergste Franse banlieus zijn veel slechter dan die bijvoorbeeld in een arme wijk in Rotterdam. Dat verklaard waarom het in Frankrijk tot zo'n heftige uitbarsting is gekomen. Maar in heel West-Europa groeien jongeren op die dagelijks geconfronteerd worden met racisme en sombere toekomstperspectieven. De pogingen om het geweld in Frankrijk te verklaren als een 'clash of civilisations' is een vorm van racisme. Een deel van de bevolking wordt, slechts op basis van hun etnische afkomst, gebrandmerkt als vijand. Naar deze mensen zelf wordt niet geluisterd. Op deze manier worden rechtse doemscenario's over van elkaar vervreemde en vijandig gezinde bevolkingsgroepen langzaam tot een 'self-fullfilling prophecy' gemaakt.

Andere recente artikelen:
Migranten en illegalen
21-11-2005 Revolte in Frankrijk
21-11-2005 Het Europa van de uitsluiting
21-11-2005 Alleen plichten en sancties
21-11-2005 Verdonk molenaar
15-07-2005 Antilliaanse jongeren en Verdonk
15-07-2005 ‘Op migratie is een linkse kijk nodig’

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop