Trumps grote baanbrekende plan voor het conflict Israël-Palestina laat op zich wachten. Althans de tekst ervan, want de uitvoering is volop bezig. De stopzetting van de VS-bijdrage aan de VN-instelling voor de Palestijnse vluchtelingen UNRWA en nu het sluiten van de PLO-delegatie in Washington, dat maakt allemaal deel uit van het plan dat VS-president Donald Trump, zijn schoonzoon Jared Kushner en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu hebben bedisseld. Met de steun van enkele belangrijke Arabische vrienden.
Basiswet
De klappen die de VS de Palestijnen toebrengen, komen hard aan. De boodschap is duidelijk: de VS en Israël scheppen alsmaar nieuwe voldongen feiten. Israël doet dat al een halve eeuw met de vestiging van kolonies in de bezette gebieden op de westelijke Jordaanoever. De VS lieten Israël traditioneel begaan, maar de jongste tijd heeft men de indruk dat Jared Kushner en David Friedman, de VS-ambassadeur in Israël, die aanmoedigen. Beiden hebben persoonlijke belangen in enkele nederzettingen.
De regering Netanyahu heeft deze zomer een nieuw ernstig voldongen feit neergezet: Israël is nu met de nieuwe ‘basiswet’ officieel de natiestaat van het joodse volk, op het grondgebied van die staat zijn de Palestijnen en andere niet-joden tweederangs. Iedereen waar ook ter wereld die tot het joodse volk behoort (de definitie ervan blijft wel omstreden) heeft het recht om er zich te vestigen.
Onheilspellend genoeg legt die basiswet geen grenzen van de staat Israël vast. Palestijnen en joodse tegenstanders van die wet, zien er een aanloop in tot annexatie van de westelijke Jordaanoever, in de ogen van veel zionisten deel van historisch Israël. In de VS juichen ook de evangelische aanhangers van Trump die stap toe.
Terugkeer
Die basiswet is de zoveelste stap om wat Israël betreft de discussie over het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen af te sluiten. Tegelijk zette Washington ook een gelijkaardige stap. De vermindering begin dit jaar en de intrekking nu van de VS-bijdrage aan het UNRWA, de VN-instelling voor hulp aan ca 5 miljoen Palestijnse vluchtelingen, beoogt immers hetzelfde.
Washington verwijt het UNRWA immers dat het de vestiging van die Palestijnen in Jordanië, Egypte, Syrië, Libanon… belemmert. De Palestijnen moeten maar leren burgers van die landen te zijn. Zelfs maar discussiëren over recht op terugkeer is uitgesloten. Alle internationale afspraken daarover worden brutaalweg van tafel geveegd. Trump zou die beslissing hebben genomen tegen de zin van zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, maar de zionisten en de evangelisten in zijn omgeving drukten door.
Jeruzalem
Een ander essentieel onderdeel van wat ooit vredesbesprekingen hadden moeten worden, het statuut van Jeruzalem, is in de ogen van Netanyahu en Trump-Kushner definitief geregeld: Jeruzalem is enkel en alleen de hoofdstad van Israël. De VS openden op 14 mei hun ambassade in Jeruzalem op de dag dat de Palestijnen 70 jaar Nakba herdachten, de ‘catastrofe’ van 1948 toen zionistische terreurmilities grootscheepse etnische zuiveringen hielden in de Palestijnse dorpen en steden. De slachtoffers van die Nakba en hun afstammelingen zijn vandaag die 5 miljoen vluchtelingen voor wie het UNRWA instaat.
Hoe nauw Jeruzalem Trump en co aan het hart ligt, bleek vorige week opnieuw toen Pargaguay amper na drie maanden beslioot zijn ambassade toch weer weg the halen uit Jeruzalem. Netanyahu reageerde woedend, maar ook Trump die dreigt met sancties tegen Paraguay.
“De regering van de VS is het beleid tegenover Israël en de Palestijnen zo drastisch aan het bijsturen met de bedoeling het voor de komende VS-regeerders zogoed als onmogelijk te maken daarop terug te komen”, constateerde Aaron David Miller die onder de presidenten Bush en Clinton VS-onderhandelaar voor de regio was.
Arabische vrienden
En nu dus de sluiting van de PLO-delegatie in Washington, enkele dagen voor de Algemene Vergadering van de VN bijeenkomt. Voor het koppel VS-Israël is die Algemene Vergadering doorgaans geen pretje, de Palestijnen boekten daar diplomatieke successen die in Washington en Tel Aviv pijnlijk overkomen. Met de sluiting van de delegatie in Washington geven Trump-Kushner het signaal dat de Palestijnen voor hen geen diplomatieke status verdienen.
Om het nog onbekende plan Kshner-Netanyahu verder toe te passen, is nog een belangrijke stap nodig: de rechten van de Palestijnen op een eigen staat definitief ontzeggen. De planmakers dachten daarvoor te kunnen rekenen op machtige Arabische vrienden, vooral in Saoedi-Arabië en de Arabische Emiraten.
Verscheidene leiders uit die landen hebben al een tijd nauwe contacten met Israël en de Saaoedische kroonprins Mohammed Ben Salman toonde zich al erg meegaand. Volgens Arabische kringen ondervindt hij evenwel tegenstand van zijn vader, koning Salman, die de erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël ontoelaatbaar vindt. De planmakers zouden als compensatie het toezicht op de islamitische heiligdommen in Jeruzalem willen toevertrouwen aan de Saoedi’s, maar daarover is de Jordaanse koning Abdallah, die nu het theoretisch toezicht heeft, erg verbolgen. Die wil evenmin horen over een soort federatie tussen Jordanië en een Palestijnse rompstaat.
Er moet dus nog wat weerstand worden overwonnen eer er sprake kan zijn van een big bang. In afwachting zijn er echter al zoveel voldongen feiten, dat de big bang nog nauwelijks zal doen opschrikken.
Dit artikle verscheen eerder op Uitpers.
Reactie toevoegen