Na meer dan een maand waarin grote delen van de Verenigde Staten in lockdown gingen, piekte vorig week de hospitaliseringsgraad door het coronavirus. Het belangrijkste debat gaat er nu over wanneer en hoe de economie heropgestart kan worden. Er brak een gevecht uit tussen de president en gouverneurs van verschillende staten. Ondertussen organiseerden verschillende extreemrechtse groepen gewapende protestacties waarin ze het heropenen van de economie eisten. Werkende mensen protesteerden en staakten over gezondheidskwesties. Het aantal ziekenhuisopnamen in de VS mag dan vorige week wel gepiekt hebben, maar het aantal besmetting met corona neemt nog steeds toe. Het land had op 19 april 728.094 bevestigde besmettingen en 34.726 doden. De epidemie woedt volop in bejaardentehuizen, gevangenissen, detentiecentra voor immigranten, de vleesverwerkende bedrijven, enzovoort. Als antwoord hierop lieten sommige staten een aantal gevangenen en opgesloten immigranten vrij. Het grootste cluster in het land - 640 besmettingen - ontstond in het varkensvleesverwerkend bedrijf Smithfield in Sioux Falls, Zuid-Dakota. Er waren ook uitbraken in andere vestigingen van het bedrijf in Iowa en Colorado. Al deze vestigingen zijn nu gesloten. De nationale lockdown is nog steeds van kracht. Momenteel zijn er officieel meer dan 22 miljoen werklozen. Sommige economen schatten dat er een werkloosheidspercentage is van 20 procent, wat er op wijst dat het land in een Tweede Grote Depressie aan het storten is. De CARES Act (Coronavirus Aid, Relief, and Economic Security Act) voorziet in een eenmalige betaling van 1200 dollar. Ongeveer 80 miljoen mensen zouden deze week hun cheque van de regering moeten ontvangen, via een directe storting op hun bankrekening. Maar 60 miljoen mensen, overwegend mensen met lage inkomens die geen bankrekening hebben, moeten langer wachten, tot hun cheque met de post wordt bezorgd. Het programma van leningen aan kleine bedrijven waarin de CARES Act ook voorziet, zit al zonder geld, na 349 miljard dollar te hebben uitgegeven. Heel wat kleine bedrijven blijven dus in de problemen zitten. En terwijl sommige werkende mensen steun krijgen, liggen anderen onder aanval. De regering Trump stelde voor om landbouwbedrijven te ondersteunen door het verlagen van de lonen van landarbeiders, die al tot de laagste horen. Trump heeft ook voorgesteld de sociale voordelen voor het personeel van de United States Postal Service, het nationale postbedrijf, in te perken. Het Congres slaagde er tot nu toe niet in de USPS te herfinancieren. Het bedrijf zou binnenkort failliet gaan en gedwongen worden in juni te sluiten. De pandemie heeft vrouwen buitensporig hard getroffen. Velen onder hen werken in de thuiszorg, als verzorgsters in bejaardentehuizen of elders als slecht betaalde zorgverleners met minder sociale bescherming. Vrouwen zijn goed voor 87% van de geregistreerde verpleegkundigen en 71% van de caissières. De detailhandel is zo goed als ingestort, wat heel wat vrouwen in de werkloosheid heeft geduwd. Er is grote bezorgdheid dat onder de 'blijf thuis'-maatregelen heel wat vrouwen te kampen krijgen met huiselijk geweld. Tegelijkertijd hebben conservatieve bestuurders in Ohio, Mississippi en Texas abortus tot 'niet-essentiële' zorg verklaard en de procedure daarvoor opgeschort tijden de coronapandemie. Rechtbanken hebben in enkele gevallen dergelijke besluiten nietig verklaard. Trump blijft de pogingen om de gezondheidscrisis te boven te komen, dwarsbomen door valse informatie te verspreiden. Vorige week verklaarde hij - tegen de Amerikaanse Grondwet in - dat hij over de 'totale autoriteit’; beschikt om de natie op te dragen terug te keren naar de normale toestand, met andere woorden de economie weer volledig op gang te brengen. Toen een aantal staatsgouverneurs stelden dat ze hem zouden negeren, haalde Trump bakzeil. Toen vervolgens extreemrechtse organisaties zoals de Freedom Foundation protestacties begonnen te organiseren, soms gewapend, in Michigan, Kentucky, Texas, Oregon en Washington om de onmiddellijke heropening van deze staten te eisen, twitterde Trump zijn steun aan deze acties. Het centrale politieke gevecht is nu in de eerste plaats dat tussen diegenen die de adviezen van gezondheidsexperts  willen volgen en zo een tweede golf van coronagevallen willen voorkomen en de President, heel wat Republikeinen en zakenlui, die de economie willen heropstarten, soms zelfs al op 1 mei. Tienduizenden levens hangen hiervan af. Gezondheidsexperts stellen dat testen cruciaal is bij het heropstarten, maar tot op heden testten de Verenigde Staten nog maar een procent van de bevolking. Experts stellen ook dat maatregelen van sociale afstand nog nodig kunnen blijven tot 2022. Er is nog steeds sociale strijd, zo waren er minstens 100 wilde stakingen sinds de pandemie toesloeg. Afgelopen week legden honderden arbeiders en arbeidsters bij McDonald’s, Burger King, Domino’s en andere restaurants het werk neer om beschermende maatregelen af te dwingen. De strijd gaat door.