Zorgt Mélenchon voor opheldering binnen Europees radicaal links?

Voor diegenen die “linkse eenheid” als de alleenzaligmakende formule zien om vooruitgang te boeken in de strijd tegen rechts zal de koers die Mélenchons beweging La France Insoumise (LFI) inslaat ongetwijfeld als een zware vergissing overkomen.

In de voorbije maanden heeft LFI op diverse wijzen te kennen gegeven het niet eens te zijn met de algemene politieke lijn van de GUE/NGL, de politieke fractie in het Europees Parlement van wat zich links van de sociaaldemocratische S&D-fractie bevindt. Zo legde de Parti de Gauche, waar de beweging LFI mee verbonden is, begin dit jaar een motie voor aan de Partij van Europees Links (PEL, waar de meeste partijen van GUE/NGL toe behoren) om het Griekse Syriza, de partij van Alexis Tsipras, uit de PEL te weren, wegens het “slaafs volgen van de dictaten van de Europese Commissie” 1. Een volgende stap werd gezet in april 2018; La France Insoumise, het Spaanse PODEMOS en het Portugese  Bloco de Esquerda gaven een gemeenschappelijk “manifest van Lissabon” uit, En nu het volk,  (Ahora el pueblo / Maintenant le peuple / Agora o povo) waarmee ze aankondigden de krachten te bundelen tegen de Europese soberheidspolitiek 2.

Op 27 juni 2018 voegden zich drie Scandinavische partijen bij de drie hogergenoemden: de Deense Rood-Groene Alliantie (Enhedslisten), de Zweedse Linkspartij (Vänsterpartiet) en de Finse Linkse Alliantie (Vasemmistoliitto). 3. Het manifest En nu het Volk werd aangevuld met de “Verklaring van Brussel”, waarin zeven concrete strijdpunten worden vermeld: fiscale rechtvaardigheid, sociale rechten, strijd tegen klimaatverandering, gelijkheid en vrouwenrechten, eerlijke handel, migratiebeleid, vrede en ontwapening. Elke deelnemende partij zou een campagne rond een van deze thema’s coordineren, LFI rond de militarisering van de EU. Mélenchons beweging heeft ook aangekondigd dat ze van de Europese verkiezingen een ‘referendum tegen Macron’ wil maken.

Ondertussen blijkt steeds duidelijker dat En nu het Volk om meer kan gaan dan een tijdelijk samenwerkingsverband in het kader van de Europese verkiezingen van mei 2019. Het zou trouwens moeilijk te begrijpen zijn waarom  er een aparte krachtenbundeling moet komen om te strijden rond de thema’s van het manifest van Lissabon of de aanvulling ervan met de Verklaring van Brussel, thema’s die breed ondersteund worden door de hele linkerzijde. Een en ander wordt echter duidelijker als we nagaan wie als mogelijke bondgenoot beschouwd wordt in de strijd tegen het EU van het kapitaal.

Zoals reeds vermeld was de weg die Syriza insloeg in juli 2015, met de aanvaarding van een nieuw Troikamemorandum, voor LFI een onaanvaardbare stap, terwijl de leiding van de europarlementsfractie  en de Partij van Europees Links dit veeleer voorstellen als een jammerlijke nederlaag na een moedig gevecht.

Een nieuw gegeven zal de krachten achter En nu het Volk zeker niet afbrengen van hun wantrouwen in de huidige leiding van de officiële radicale linkerzijde in de EU. Dimitris Papadimoulis, europarlementslid voor Syriza en vice-voorzitter van het Europees Parlement, ziet een gevaarlijke toenadering van rechts tot extreemrechts en roept daarom op tot de vorming van een brede alliantie van democraten, gaande van Tsipras tot Macron, met inbegrip van Verhofstadts liberalen en gematigde christendemocraten.4. Mélenchons LFI wil van de Europese verkiezingen een ‘referendum tegen Macron’ maken, Papadimoulis wil dezelfde Macron in een soort antifascistisch front opnemen… En Papadimoulis vertolkt blijkbaar méér dan een persoonlijk ideetje, ook Tsipras liet zich in deze zin uit bij zijn Future of Europe speech van 11 september voor het Europees Parlement 5.

Ik hoor het geweeklaag al over een zoveelste blijk van linkse verdeeldheid. Nochtans denk ik dat deze politieke twist heilzaam is, ja, noodzakelijk om tot een krachtdadiger linkerzijde te komen. Het toedekken van grondige meningsverschillen omwille van de ‘eenheid’ en numerieke sterkte van een parlementsfractie is uiteindelijk geen strategie.

Men kan opwerpen dat Mélenchon en zijn France Insoumise politiek ook niet zo zuiver op de graat zijn. Klopt! Het lijkt er bijvoorbeeld sterk op dat het migrantenstandpunt om opportunistische redenen afgezwakt wordt 6; en LFI zal dan wel in het kader van de Verklaring van Brussel een campagne tegen de militarisering van de EU coördineren, maar houdt halsstarrig vast aan de Franse force de frappe, ja, de Franse atoombom 7. Men kan zich in gedachten ‘zuiverder’ voorvechters van een linkse Europese strategie inbeelden dan Mélenchon en zijn LFI, maar het politiek gebeuren verloopt nu eenmaal niet volgens je persoonlijke voorkeur. Laten we dus maar hopen dat de polarisering binnen Europees radicaal links tot opheldering en versterking van het verzet leidt.

  1. Zie ons bericht Orde op zaken bij Europees Links? van 2 februari 2018. 
  2. Zie ons bericht En nu het volk”: Frans-Spaans-Portugese linkse samenwerking van 30 april 2018.
  3. Zie het bericht op de site van La France Insoumise. 
  4. Zie Euractiv 10 september, Papadimoulis: A broad pro-EU alliance can block EPP right wing-far right entente
  5. Zie de video van minuut 18 tot 19.
  6. Zie Roger Martelli, Kritische bedenkingen over Links in Europa en immigratie 
  7. Zie bv. Médiapart 18 april 2017, Pour une France insoumise au nucléaire civil et militaire. 

Dit artikel is overgenomen van Ander Europa

Dossier
Soort artikel
Reactie van:

Gerrit Zeilemaker

di, 10/09/2018 - 13:50

Goed om het hier over te hebben, maar ik mis in het artikel de positie van Die Linke die met Gregor Gysi het voorzitterschap van de Europese Links in het Europese parlement inneemt.
Het volgende artikel gaat daar op in: https://www.andreas-wehr.eu/gysi-bald-allein-zu-haus.html
Een belangrijke pasage daarin stelt:
"Maar de controverse over de houding ten opzichte van Syriza was slechts de aanleiding voor de splitsing binnen Europees Links, er zijn nog steeds fundamenteel verschillende opvattingen over de Europese Unie. Onder leiding van de Duitse Linke domineert in de EL - ongeacht de ramp van Syriza - de hoop op een democratische en sociale ontwikkeling van de EU . Tegelijkertijd wordt de verdediging van nationale soevereine rechten afgewezen als achterlijk. Gregor Gysi ziet het zo: "De terugtrekking op het nationale niveau lost een probleem niet op. (...) In wezen, hebben we behoefte aan een sociaal Europa, bestaande uit afdwingbare sociale rechten voor alle mensen die hier wonen, een Europees minimumloon, een Europees systeem van werkloosheidsverzekering, een investering programma, maar ook een gerichte bestrijding van belastingontduiking." Ter vergelijking: de fundamentele kritiek van de beweging Maintenant le Peuple op de EU. In het begin van haar programmatische verklaring zeggen ze: "We verzetten ons tegen de oprichtingsverdragen van de Europese Unie, omdat ze de rechten en belangen van de ondernemers boven de rechten en belangen van de mensen en de planeet stellen"
"Het geschil aan de Europese linkerzijde is bepaald niet nieuw. Gezien het falen van Syriza's beleid, betoogde Jean-Luc Mélenchon, samen met Sahra Wagenknecht en Oskar Lafontaine en anderen, in 2015 dat in plaats van vast te houden aan de euro voor de crisislanden in het zuiden, voor Griekenland, Portugal, Spanje en Cyprus een Plan B ontwikkeld moest worden, die hun betere economische omstandigheden kunnen bieden en waarmee ze zelfs de euro kunnen verlaten. Terwijl de eis voor dit Plan B verankerd was in het programma van de Parti de Gauche, bleven Wagenknecht en Lafontaine geïsoleerd in de Duitse Linkse Partij."
En: "Er zijn aanwijzingen dat de alliantie Maintenant le Peuple onder de nieuw verkozen leden van het EP in het Europees Parlement een duidelijk overwicht zullen krijgen, zodat zij in de gezamenlijke GUE / NGL-groep - mochten zij ooit na de verkiezingen van de EU verzoend worden - de toon aan zullen geven."
Wel of geen Europa, links dient in eigen land een progressieve nationale politiek te ontwikkelen, uitgaande van de uitspraak van Gramsci: "Concreet en werkzaam is slechts een internationalisme die het lukt om ten diepste nationaal te zijn."

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop