In hun verkiezingscampagnes nemen de traditionele partijen CDU/CSU, SPD, Groenen en FDP gedeeltelijk en elk op hun eigen manier, thema's van Die Linke over. Die Linke, die in 2007 ontstond door de fusie van de Linkspartei/PDS en de WASG (Verkiezingsalternatief voor Sociale Rechtvaardigheid), werd in 2009 met 11,9 procent in de Bondsdag gekozen. Een onmiskenbaar succes. De traditionele zwakte van de Linkspartei/PDS in de 'oude Länder' in West-Duitsland leek eindelijk verdwenen.
Het thema dat toen het beste aansloeg was sociale rechtvaardigheid, in het bijzonder de eis van een minimumloon (dat in Duitsland niet bestaat). In 2009 was Die Linke de enige partij die deze eis naar voren bracht.
Tegenwoordig zijn zowel de SPD als de Groenen voorstanders van een minimumloon, ook al vragen ze maar 8,50 euro per uur. Dit zou echter al een reële vooruitgang betekenen voor heel wat werknemers die nu heel slecht betaald worden. Er zijn sectoren waar men maar vier tot zes euro per uur krijgt. Maar zelfs de eis van Die Linke, die nog steeds net als in 2009 tien euro per uur eist, is onvoldoende om de betrokken werknemers te beschermen tegen de armoede waarin ze tijdens hun pensioen dreigen te verzeilen.
CDU/CSU en FDP spreken zich niet openlijk uit tegen de eis van een minimumloon, noch tegen acties voor de verhoging van de pensioenen en bestaansminima. Ze zeggen dat het niet aan de staat is om een mimimumloon op te leggen, maar dat het in de sectoren geregeld moet worden. En vooral de FDP hamert erop dat het in laatste instantie een zaak is tussen de sociale partners. Maar de vakbonden van de DGB voeren van hun kant campagne voor een algemeen geldend minimumloon van 8,50 euro, net zoals de SPD en de Groenen...
De keiharde neoliberale politiek van de SPD en de Groenen onder kanselier Gerhard Schröder indertijd had veel negatieve gevolgen voor de traditioneel uiterst nauwe banden tussen de leiding van de SPD en die van de vakbondsfederatie DGB. Die Linke kon haar positie in de vakbonden versterken. Zonder dat we terug zijn gekeerd naar de situatie zoals die voor Schröder bestond, is de verstandhouding tussen de sociaaldemocratische politieke- en vakbondsapparaten nu echter opnieuw verbeterd. En Die Linke kan zich er wel op beroepen invloed te hebben op de standpunten van de andere partijen, maar de prijs die ze hiervoor betaalt is electorale verzwakking. Ondertussen zakte ze in de lente van 2012 zelfs al eens tot zes procent in de opiniepeilingen. In een recentere peiling van het peilingbureau Emnid klimt ze opnieuw tot negen project. Een ander bureau gaf haar recent tien procent nog andere peilingen hebben het over acht tot negen procent.
De CDU/CSU, die in 2009 33,8 procent van de stemmen kreeg, zou volgens de peilingen nu 39 tot 41 procent halen. Zulke cijfers, en de voortdurende populariteit van bondskanselier Angela Merkel, tonen de kracht aan van een politiek die wordt beschouwd als het verdedigen van een relatieve welstand ten koste van de bevolking van economisch heel wat zwakkere landen in de Europese Unie. De onzekere factor is de FDP die in 2009 nog 14,6 procent behaalde maar nu rond de vijf procent hangt in de opiniepeilingen. De slechte vooruitzichten van de FDP bedreigen de continuïteit van de conservatief-liberale coalitie.
De SPD van haar kant haalt 25 procent in de peilingen, en de Groenen 11 procent (hun snelle opgang in de opiniepeilingen na Fukushima behoort al weer tot het verleden). De kandidaat voor het kanselierschap van de SPD, Peer Steinbrück is een ijskoude technocraat die weinig geloofwaardigheid heeft als het om sociale thema's gaat. Hij weigert een samenwerking met Die Linke die de conservatief-liberale regering zou kunnen vervangen. Het resultaat van de verkiezingen zou dan ook wel eens opnieuw een 'grote coalitie' van CDU-CSU en SPD kunnen zijn.
Om het plaatje volledig te maken: de verwachting van een doorbraak van de Piratenpartij lijkt een zaak uit het verleden, ze blijven hangen rond de drie procent, net zoals de AfD (Alternatief voor Duitsland), die wil dat Duitsland uit de Eurozone stapt om niet langer te hoeven betalen voor de armere landen in Europa.
Manuel Kellner is lid van de leiding van onze Duitse zusterorganisatie ISL en actief in Die Linke.
Reactie toevoegen