Economische chantage en dreigementen tegen Brazilië, Colombia, Mexico en Argentinië maken deel uit van een nieuwe fase in het beleid van de VS ten aanzien van Latijns-Amerika. Maar het grootste gevaar dreigt voor Venezuela, waar Trump vastbesloten is de regering omver te werpen. De inzet van 10.000 soldaten, een enorm wapenarsenaal in het Caribisch gebied en aanvallen waarbij al meer dan 60 vluchtelingen op vlotten zijn omgekomen, vormen niet alleen een bedreiging voor Venezuela, maar voor de hele regio. Het is de dringende plicht van activisten over de hele wereld om hun stem te laten horen en in actie te komen tegen het interventionisme van de VS onder Trump.

Ongekende militaire inzet in het Caribisch gebied

Het centrale doelwit van het Amerikaanse offensief is ongetwijfeld Venezuela. Met ongekende felheid en brutaliteit hebben de imperialistische leider en zijn ministers van Buitenlandse Zaken en Oorlog, Marco Rubio en Peter Hegseth, al bepaald dat criminele drugskartels 'terroristische organisaties' zijn, beschouwen ze Maduro als het hoofd van een kartel dat niet bestaat (het Soles-kartel), en hebben ze een beloning van 50 miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot de arrestatie van de Venezolaan.

Het meest bedreigend is dat ze ongeveer 10.000 mariniers naar het Caribisch gebied hebben gestuurd, met vliegdekschepen (de grootste van hun marine), torpedoboten en nucleaire onderzeeërs, oorlogsschepen uitgerust met middellangeafstandsraketten, B-52-bommenwerpers en de technologische capaciteit voor grootschalige data-analyse, in een manoeuvre die door geopolitieke experts wordt omschreven als een 'seismische herschikking'. Puerto Rico is opnieuw gemilitariseerd en militaire samenwerkingsovereenkomsten met Caribische landen zijn gebruikt om een militaire infrastructuur op te bouwen die lijkt vooraf te gaan aan een grootschalige aanval op het land dat het toneel was van de grote Bolivariaanse revolutie. In de afgelopen twee maanden hebben die troepen zeven aanvallen uitgevoerd op vlotvaarders (vermeende smokkelaars), waarbij 46 doden en twee arrestaties zijn gevallen.

Op 15 oktober kondigde Trump, in een stap die zelfs tijdens de Koude Oorlog ongekend was (CIA-operaties waren geheim), aan dat hij de Central Intelligence Agency toestemming had gegeven om operaties uit te voeren in Venezuela. Volgens de Washington Post ondertekende de president een document dat de CIA toestemming gaf om geheime operaties uit te voeren in het buitenland, variërend van het clandestien verzamelen van informatie tot het trainen van guerrillastrijders van de oppositie en het uitvoeren van dodelijke aanvallen.

Op zondag 19 oktober voerden de Amerikaanse strijdkrachten, in een verdere escalatie, een dodelijke aanval uit op een schip dat vermoedelijk toebehoorde aan de Colombiaanse ELN-groep in de wateren van de Stille Oceaan. In reactie op het gerechtvaardigde protest van Gustavo Petro beledigde Trump de Colombiaanse president als een 'drugshandelaar' en hoofd van 'een zwakke en zeer slechte regering', waarbij hij zoals gewoonlijk dreigde met invoerheffingen en bezuinigingen, terwijl hij tegelijkertijd de Amerikaanse visa van Petro, zijn familie en zijn adviseurs introk. Terwijl Petro de Colombiaanse ambassadeur in Washington terugriep, zei Trump tijdens een persconferentie – in antwoord op een vraag van een journalist – dat hij geen oorlogsverklaring nodig heeft voor zijn operaties tegen drugshandel in wat hij beschouwt als zijn wateren. 'We gaan erheen en we doden ze.'

Volgens openlijke speculaties in de VS zouden de topadviseurs van Trump hem aansporen om Venezuela binnen te vallen om Maduro omver te werpen. Natuurlijk maakt de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede aan de extreemrechtse Venezolaanse leider María Corina Machado – wat, als het niet zo ernstig was, een van de slechtste grappen van onze tijd zou zijn – deel uit van een weloverwogen plan om wat de haviken zien als het alternatief voor Maduro te versterken. De regering-Trump lijkt een overgang te forceren naar een extreemrechtse regering onder leiding van Edmundo González Urrutia en María Corina, die al heeft opgeroepen tot sancties tegen Venezuela, zonder zich iets aan te trekken van de gevolgen daarvan voor de verarmde bevolking, en nu het lot van de natie in handen legt van de laarzen van de Yankee-soldaten.

Het lijkt onwaarschijnlijk dat de VS landen waarvan de regeringen worden beschuldigd van medeplichtigheid aan drugshandel, zoals Venezuela, Colombia of Mexico, via het land zouden binnenvallen. Een langdurige grondinvasie zou op hevig verzet stuiten van de strijdkrachten onder bevel van Maduro, mogelijk met brede steun en sympathie in de regio, wat zou leiden tot een nieuw en dichterbij gelegen Irak. Het aangaan van een oorlog van die omvang is in tegenspraak met de retoriek van Trump tegenover zijn binnenlandse publiek, aan wie hij heeft beloofd 'een einde te maken aan de oorlogen'. Bovendien zijn er tekenen van verzet tegen een dergelijke oplossing vanuit delen van de Amerikaanse militaire leiding, zoals blijkt uit het vroegtijdige ontslag van het hoofd van het Southern Military Command, admiraal Alvin Hosley, op 16 oktober.

In ieder geval dicteert voorzichtigheid dat we de mogelijkheid van oorlogszuchtige 'waanzin' van de kant van de neofascistische leider niet mogen uitsluiten. Op basis van zijn retoriek zou hij op zijn minst kunnen kiezen voor drone- of vliegtuigaanvallen op specifieke doelen in Venezuela in een voortdurende poging om de regering te verzwakken.

Een terugkeer naar het verleden

Sinds de eerste dagen van zijn terugkeer naar het Oval Office van het Witte Huis heeft Donald Trump, aangemoedigd door zijn neofascistische haviken, Mexico onder zware tarief- en politie-militaire druk gehouden (zodat de regering-Sheinbaum de stroom migranten aan de grens zal stoppen en lokale drugskartels zal bestrijden). CIA-drones vliegen over Mexicaans grondgebied in de vermeende zoektocht naar cocaïne en andere drugslaboratoria.

Trump heeft zich gemengd in de binnenlandse politiek van Brazilië om zijn vriend Bolsonaro te verdedigen, die veroordeeld is voor poging tot staatsgreep (door 50 procent invoerrechten op te leggen aan Braziliaanse export naar de VS en een handelsonderzoek in te stellen tegen het timide beleid van Brazilië om Amerikaanse big tech-bedrijven aan banden te leggen). Zelfs Argentinië, geregeerd door zijn compadre Javier Milei, ontsnapt niet aan dreigementen en chantage: half oktober, in een reactie op een nieuwe lening van 20 miljard dollar van het IMF aan het land, stelde Trump zijn voortdurende steun aan de zuidelijke neofascistische libertariër afhankelijk van een overwinning van Milei's partij bij de parlementsverkiezingen van 26 oktober, waarbij de mogelijkheid op het spel staat dat de neofascistische coalitie van de president uiteindelijk de controle over het congres krijgt (met kleine kans). 'Als [Milei] verliest, zullen we niet gul zijn tegenover Argentinië', zei Trump.

Deze episode wijst op de normalisering van de retoriek en de praktijk van directe inmenging van de Amerikaanse regering in de interne politieke aangelegenheden van soevereine staten. (Het lijkt erop dat de stap van Trump een van de factoren was die de overwinning van de regering-Milei bij de verkiezingen verklaarden.)

De combinatie van gebaren, straffende retoriek en enorme militaire inzet vormt een aanval op de Latijns-Amerikaanse buurlanden die sinds de invasie van Grenada in 1982 niet meer is voorgekomen. In de context van de ingrijpende verandering die het Witte Huis van Trump oplegt aan de mondiale machtsverhoudingen die de afgelopen acht decennia hebben bestaan, neemt het Amerikaanse beleid ten aanzien van Latijns-Amerika een wending naar het interventionistische verleden van militaire agressie en openlijke politieke inmenging, dat al kenmerkend was voor de behandeling van het hele Zuiden door de imperialistische macht tijdens de Koude Oorlog.

Een oproep tot internationale anti-imperialistische solidariteit

De beschuldiging dat Maduro en hoge Venezolaanse regeringsfunctionarissen lid zijn van kartels, hoe dom ook, is bedoeld om de schending van het beginsel van zelfbeschikking van volkeren en de territoriale soevereiniteit van Venezuela te rechtvaardigen. Er is een ongekend oorlogszuchtig offensief gaande in de regio, dat krachtig moet worden afgewezen door socialisten, sociale activisten en progressieve sectoren, ongeacht wat zij of wij denken over de regering van Nicolás Maduro, haar anti-arbeiders-, anti-volksbeleid en haar antidemocratische koers.

Het is tijd om een beroep te doen op de democratische, antikoloniale, progressieve en revolutionaire krachten van de wereld, en van de regio in het bijzonder, om de territoriale integriteit van Venezuela, de Caribische landen en heel Latijns-Amerika te verdedigen tegen pogingen tot militaire of politieke interventie, dat wil zeggen pogingen om 'van bovenaf en van buitenaf' (lees: in het Oval Office) de politieke koers van soevereine landen te bepalen. Het is het Venezolaanse volk dat zonder enige inmenging over zijn regering moet beslissen. Het zijn de soevereine volkeren van Latijns-Amerika en alle uithoeken van de wereld die moeten beslissen over hun tirannen, hun parlementen en de processen in hun rechtssystemen.

We moeten eisen dat de regeringen van Lula, Petro, Boric en Sheinbaum alles in het werk stellen om elke mogelijkheid van militaire agressie en politieke interventie in Venezuela te voorkomen. Het is positief dat Lula zich aanbiedt als 'bemiddelaar', zoals hij deed tijdens zijn ontmoeting met Trump, maar die regeringen moeten krachtig en zelfs herhaaldelijk elk initiatief van de VS tegen Venezuela afwijzen.

De solidariteit van de Vierde Internationale met Venezuela houdt ook in dat Maduro de politieke vrijheden voor de sociale beweging, links en de arbeiders van Venezuela moet herstellen. Dat is de weg, samen met legitieme militaire mobilisatie van het volk, om echte nationale en regionale eenheid tegen imperialistische agressie op te bouwen. Alleen de breedste eenheid van actie kan de voortdurende agressie inperken, weerstaan en verslaan.

Amerikaanse troepen en wapens weg uit de Caribische Zee!
Geen bomaanslagen meer!
Demilitariseer Puerto Rico nu!
Handen af van Venezuela en Latijns-Amerika.

Copyright foto: Vierde Internationale / CC BY-NC-SA 4.0

SAP – Grenzeloos is de Nederlandse afdeling van de Vierde Internationale.

Dit artikel stond op Fourth International. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.